Inleiding

We hebben er allemaal weleens mee te maken: een “bad hairday”. Je haar is pluizig en droog, en er valt niets mee aan te vangen. In dit artikel gaan we het hebben over voeding die goed is voor sterk en glanzend haar. Daarvoor bespreken we een aantal voedingsstoffen en voedingsmiddelen die wetenschappers hebben onderzocht, omdat ze kunnen bijdragen aan gezond haar. We zullen ook kort ingaan op nutricosmetica.

Welke voedingsstoffen zijn belangrijk voor glanzend haar?

Je hebt dit zinnetje ongetwijfeld al wel eens gehoord, "je bent wat je eet". En het is waar: ons lichaam is een afspiegeling van wat we eten. Ook ons haar heeft de juiste vitamines en mineralen nodig om gezond te blijven. Deze stoffen krijgen we binnen door onze voeding. Voor gezond haar zijn de belangrijkste voedingsstoffen koper, zink, seleen en biotine [2,3].

In welke voeding vinden we deze stoffen terug?

• Koper is aanwezig in de meeste voeding. De belangrijkste bronnen zijn vlees, eieren, fruit en groenten. 
• Zink is dan weer aanwezig in vlees- en vleesproducten, eieren, vis, peulvruchten, melk en melkproducten en granen en graanproducten. 
• Biotine of ook wel eens vitamine B8 genoemd, is voornamelijk aanwezig in gisten, slachtafval (bv. lever), eigeel, spinazie en paddenstoelen. 
• Seleen (selenium) is aanwezig in voeding die rijk is aan eiwitten. De belangrijkste bronnen zijn vlees, melkproducten, eieren, vis, zeevruchten en schaalvruchten (noot of vrucht met een harde schil) [3]. 

Mocht je een supplement willen nemen voor je haar, zoek dan zeker naar een product waar deze stoffen in zitten. We vinden deze stoffen dan ook vaak terug in supplementen voor gezond haar. 

Nutricosmetica 

Sommige supplementen zijn speciaal ontwikkeld om van binnenuit te zorgen voor schoonheid, zoals een frisse, gezonde uitstraling en sterk, glanzend haar. Deze supplementen zijn wat we "nutricosmetica" noemen. De term "nutricosmetica" is een samenstelling van "nutriënten" en "cosmetica": deze supplementen staan dus in het teken van de voedingsstoffen die ons lichaam nodig heeft om er fris en fruitig uit te zien. Anders dan de standaard beauty-producten, zoals crèmes en lotions, moet je nutricosmetica innemen en werken ze van binnenuit. Er zijn verschillende soorten nutricosmetica. Sommige voorzien je specifiek van de nodige beauty-stoffen voor gezond haar. Andere producten richten dan weer meer op bijvoorbeeld de huid of nagels [1,5].

Biologische schoonheidsgeheimen 

Hierboven hebben we gezien welke stoffen in onze voeding goed zijn voor gezond haar. Daar hebben we het gehad over voedingsstoffen, die ons lichaam nodig heeft voor allerlei processen, zoals het gezond houden van het haar. Hier bespreken we een aantal natuurlijke beauty-geheimen; stoffen die ons lichaam niet per se nodig heeft, maar die wel een gunstig effect kunnen hebben op onze uitstraling. Veel van deze stoffen vinden we terug in gewone levensmiddelen.

• Koffie 

Koffie remt haaruitval. Dit zagen onderzoekers in een onderzoek [7] naar het effect van cafeïne (de werkzame stof in koffie) op de haargroei. De verklaring die de onderzoekers voorstellen is dat cafeïne de werking van het hormoon testosteron op de haarzakjes remt. Testosteron zorgt ervoor dat de haarzakjes minder snel werken. We kennen testosteron vooral als het mannelijk geslachtshormoon, maar ook vrouwen hebben dit hormoon in heel lage hoeveelheden. In het onderzoek zagen de wetenschappers bovendien dat de haarzakjes van vrouwen gevoeliger zijn voor het effect van cafeïne, waardoor het de haargroei stimuleert.

• Groene thee

In groene thee zit een stof genaamd “epigallocatechine-3-gallaat”. Deze stof is een antioxidant en werkt als schild dat ons lichaam beschermt tegen oxidatieve schade, wat een rol speelt in het ontstaan van allerlei ziektes maar ook onze haargroei remt [1]. Door te beschermen tegen oxidatieve schade, bevordert groene thee de haargroei

• Aloë vera en mosterdolie 

De stofjes in Aloë vera werken in op de haarzakjes waar je haar uit groeit. De stofjes zorgen ervoor dat deze zakjes harder gaan werken. Samen met mosterdolie zitten er bepaalde stoffen in die o.a. als antioxidanten werken. Bij het aanwenden op de hoofdhuid werkt het positief in op de hoofdhuid en op haaruitval [9]. 

• Eieren

Eieren bevatten een membraan dat bij het eten wordt afgebroken in onze mond. Dit wordt het “oraal gehydrolyseerd ei-membraan” genoemd. In een onderzoek [8] zagen wetenschappers dat het innemen van dit membraan (via een supplement) zorgt voor dikker en sterker haar, en snellere haargroei. 

• Rijst 

Rijst bevat verschillende voedzame stoffen. In een onderzoek hebben wetenschappers een link kunnen leggen tussen rijst en haar. Ze concludeerde dat rijst een herstellende werking heeft op beschadigde haren. 

• Citroensap-olijfolie mix

Deze mix wordt gebruikt tegen stoornissen van de hoofdhuid en haar [1]. We vinden hier onder andere vit C in terug, dit is een antioxidant en beschermt tegen oxidatieve schade. 

Wat zorgt voor haaruitval? 

Er zijn verschillende redenen waarom je last kunt hebben van haaruitval. We bespreken hieronder een paar:

• Beschadiging aan de haarzakjes waar het haar uit groeit.
• Veranderingen in de voedingsgewoonte, denk bijvoorbeeld aan snel gewicht verliezen.
• Stress
• Bepaalde medicatie 
• Hormonen: veranderingen in de balans van hormonen kan leiden tot haaruitval, denk aan vrouwen in de menopauze en kalende mannen
• Hoge dosis aan vitamine A (dit komt eigenlijk alleen voor als mensen een hoge dosis vitamine A-supplementen gebruiken [3,4])

Besluit

Gezond haar hangt nauw samen met de juiste voeding. Belangrijke voedingsstoffen zoals koper, zink, seleen en biotine, te vinden in vlees, eieren, vis, groenten, en melkproducten, versterken het haar en bevorderen de haargroei. Nutricosmetica en natuurlijke middelen zoals koffie, groene thee, aloë vera, en mosterdolie kunnen dit ondersteunen.

Haaruitval kan komen door beschadiging van de haarzakjes, voedingsveranderingen, stress, medicatie, hormonen, en teveel vitamine A.

Een evenwichtige voeding en gerichte supplementen helpen om het haar sterk en gezond te houden.

Bronnen

1. Dini, I., & Laneri, S. (2021). The New Challenge of Green Cosmetics: Natural Food Ingredients for Cosmetic Formulations. Molecules/Molecules Online/Molecules Annual, 26(13), 3921. https://doi.org/10.3390/molecules26133921 
2. Keuringsraad. (z.d.). De Keuringsraad is specialist op het gebied van gezondheidsreclame. - Keuringsraad. https://www.keuringsraad.nl/gezondheidsproducten/claimsdatabase 
3. Hoge Gezondheidsraad. (2016). Voedingsaanbevelingen voor België - 2016 (report Hgr nr. 9285). HGR. https://www.health.belgium.be/sites/default/files/uploads/fields/fpshealth_theme_file/9285_voedingsaanbev_16122016_a5.pdf 
4. Professional, C. C. M. (z.d.). Hair loss in women. Cleveland Clinic. https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/16921-hair-loss-in-women 
5. SFAM. (2022, 19 juli). What is nutri-cosmetics? https://www.sfamgroup.com/en/what-is-nutri-cosmetics/ 
6. Centini, M., Signori, G., Francescon, F., Tsuno, F., Oguro, T., & Anselmi, C. (2023). Rice derivatives in hair protecting. Cosmetics, 10(6), 163. https://doi.org/10.3390/cosmetics10060163 
7. Hosking, A., Juhász, M., & Mesinkovska, N. A. (2018). Complementary and Alternative Treatments for Alopecia: A Comprehensive Review. Skin Appendage Disorders, 5(2), 72–89. https://doi.org/10.1159/000492035 
8. Kalman, D., & Hewlings, S. (2020). The effect of oral hydrolyzed eggshell membrane on the appearance of hair, skin, and nails in healthy middle‐aged adults: A randomized double‐blind placebo‐controlled clinical trial. Journal Of Cosmetic Dermatology, 19(6), 1463–1472. https://doi.org/10.1111/jocd.13275 
9. Fares, M. M., & Radaydeh, S. K. (2024). Novel mustard oil/aloe vera gel microemuslions as potential biomaterials. Journal Of Molecular Liquids, 397, 124077. https://doi.org/10.1016/j.molliq.2024.124077